Moradi-Joo M, Akbari-Sari A, Seyed-Nezhad M, Rayegani S M, Olyaeemanesh A. Two Decades of Experience of Using Clinical Practice Guidelines in Iran (2001-2021). sjsph 2022; 20 (3) :243-260
URL:
http://sjsph.tums.ac.ir/article-1-6155-fa.html
مرادی جو محمد، اکبری ساری علی، سیدنژاد مریم، رایگانی سید منصور، اولیایی منش علیرضا. تجربه دو دهه بکارگیری راهنماهای طبابت بالینی در ایران (1400-1380). مجله دانشکده بهداشت و انستیتو تحقیقات بهداشتی. 1401; 20 (3) :243-260
URL: http://sjsph.tums.ac.ir/article-1-6155-fa.html
1- 1- دکتری تخصصی، مرکز تحقیقات عوامل اجتماعی موثر بر سلامت، دانشگاه علوم پزشکی یاسوج، یاسوج، ایران
2- 2- استاد، گروه علوم مدیریت و اقتصاد بهداشت، دانشکده بهداشت، موسسه ملی تحقیقات سلامت، دانشگاه علوم پزشکی تهران، تهران، ایران
3- 3- دکتری تخصصی، مرکز ملی تحقیقات بیمه سلامت، تهران، ایران
4- 4- استاد، مرکز تحقیقات طب فیزیکی و توانبخشی، دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی، تهران، ایران
5- 5- استاد، مرکز تحقیقات عدالت در سلامت، موسسه ملی تحقیقات سلامت، دانشگاه علوم پزشکی تهران، تهران، ایران ، olyaee@tums.ac.ir
چکیده: (980 مشاهده)
زمینه و هدف: راهنماهای طبابت بالینی حاوی توصیههایی برای بهینهسازی مراقبت از بیمار هستند که با مرور نظاممند شواهد و ارزیابی مزایا و معایب گزینههای جایگزین انجام میگیرند. راهنماها نقش مهمی در بهبود کیفیت خدمات، کاهش تنوع روشهای درمانی، کاهش خطاهای پزشکی، مدیریت هزینههای سلامت و افزایش ایمنی بیمار دارند. این مطالعه با هدف تحلیل تصمیمها، پیامدها و روندهای سیاستی بکارگیری راهنماهای طبابت بالینی در ایران طی سالهای 1380 الی 1400 انجام گرفت.
روش کار: این پژوهش از نوع تحلیل سیاستگذاری سلامت بوده که با استفاده از رویکرد تحلیل از فرایند سیاست (Analysis of the policy process) انجام گرفت. برای جمع آوری داده ها از روش بررسی اسناد سیاستی (تعداد=79) و مصاحبه کیفی (تعداد=27) استفاده گردید. تحلیل اسناد سیاستی به روش تحلیل محتوا و با استفاده از نرم افزار Excel انجام گرفت. تحلیل مصاحبه ها به روش تحلیل چارچوبی و با استفاده از نرمافزار MAXQDA10 انجام گرفت.
نتایج: سیاست بکارگیری راهنماهای طبابت بالینی در ایران از سال 1380 شروع و طی دو دهه گذشته تکامل یافته است. طی سالهای 1395 الی 1400 تعداد 836 راهنمای طبابت بالینی (محصولات دانشی) ابلاغ شده است، اما به گفته مشارکت کنندگان بسیاری از این راهنماهای کیفیت لازم را نداشتهاند و مورد استفاده پزشکان قرار نگرفتهاند. یافته های مطالعه نشان داد که در ایران زمینه مناسبی جهت بکارگیری راهنماهای طبابت بالینی وجود دارد و سیاستهای بکارگیری راهنماهای طبابت بالینی از محتوای مناسبی برخوردار هستند، اما در توسعه (تدوین و بومیسازی) و اجرای راهنماهای طبابت بالینی شکاف عمیقی وجود دارد.
نتیجه گیری: هرچند روند بکارگیری راهنماهای طبابت بالینی در ایران بهبود یافته است، اما اجرای راهنماهای طبابت بالینی در کشور با چالشهایی مواجهه است و به طور کامل اجرا نشدهاند. بنابراین نیاز به اتخاذ روشها و رویکردهای استاندارد و جدید برای بهبود کیفیت و قابلیت اطمینان از راهنماهای بالینی وجود دارد. همچنین حمایت دولت، وزارت بهداشت، جامعه پزشکی، سازمانهای بیمه گر و سایر ذینفعان، همراه با همکاری و تلاش در زمینه سیاستگذاریها ضروری است.
نوع مطالعه:
پژوهشي |
موضوع مقاله:
بهداشت عمومی دریافت: 1401/12/24 | پذیرش: 1401/9/30 | انتشار: 1401/9/30