زمینه و هدف : برای تعیین حساسترین بافتها نسبت به اثرات سرطانزایی اورتان و تاثیر مصرف نیتریت سدیم بر آن بررسی هیستوپاتولوژیکی بر روی نوزده بافت موش انجام شد.
روش کار: مطالعه حاضر از نوع تجربی (Experimental) بر روی 40 موش بالبسی 11-9 هفته که به طور تصادفی به 4 گروه مساوی تقسیم شدند (5 موش نر و 5 موش ماده) انجام شد. آنها را برای مدت 20 هفته تحت مداخله قرار دادیم. گروه اول (NS+NaCl) در طی مداخله به جای آب آشامیدنی از سرم فیزیولوژی که mg/L نیتریت سدیم در آن حل شده بود استفاده نمودند. گروه دوم (U) به مدت سه روز پشت سرهم و هر روز یک بار اورتان (mg/kg 600) در داخل صفاق (IP) تزریق شد. گروه سوم (U+NS) نیز با همین روش اورتان دریافت نمودند و علاوه بر آن، در طی مداخله همراه آب آشامیدنی mg/L 50 نیتریت سدیم داده شد. در گروه چهارم(U) هیچگونه مداخلهای انجام نشد. کلیه موشهای باقیمانده در هفته 20 کشته و مورد بررسی قرار گرفت. بافتهای مغز، چشم، قلب، ریه ، معده، مری، دودنوم، ژوژنوم، کولون، سکوم، پانکراس، طحال، کبد، کلیه، مثانه، تخمدان، رحم، لولههای رحمی، بیضه، آنها جهت تغییرات هیستوپاتولوژیک مورد بررسی قرار گرفتند. نتایج با استفاده از تست فیشر دقیق مورد تجزیه وتحلیل قرار گرفت.
نتایج: در کل موشهای مورد بررسی در گروه "U" نسبت به گروههای "C" و "NS+NaC1"" به ترتیب 004/0,P< 02/0,P< و در گروه "U+NS" نسبت به گروههای "C" و "NS+NaC1"" به ترتیب 003/0,P< 02/0P< تشکیل تومورهای ریوی افزایش معنیداری داشت. در موشهای ماده مورد بررسی، تومورهای ایجادشده در بافت ریه در گروه "U" نسبت به هر دو گروه"C" و "NS+NaC1" (005/0P<) و همچنین در گروه "U+NS" نسبت به گروههای "C" و "NS+NaC1" (009/0P<) بیشتر بود. در کل موشهای تحت بررسی فراوانی تومورهای بدخیم، در گروه "U+NS" نسبت به هر دو گروه "C" و "NS+NaC1" (003/0( افزایش معنیدار داشت. در موشهای ماده مورد بررسی علاوه بر اینکه فراوانی تومورهای بدخیم در گروه "U+NS" نسبت به دو گروه "C" و "NS+NaC1" (009/0P<) بیشتر بود نسبت به گروه "U" نیز (05/0/ P<) افزایش معنی دار داشت. اختلاف بین فراوانی هیپرپلازی و متاپلازی در بافت معده گروههای مورد بررسی معنیدار نبود . در سایر بافتها ضایعه غیرطبیعی مشاهده نشد.
نتیجهگیری: 1- اورتان در بافت ریه اثرات تومورزایی داشت. 2- مصرف توام نیتریت سدیم با اورتان باعث تقویت اثرات تومورزایی اورتان در موشهای ماده و همچنین ایجاد تومورهای بدخیم هم در موشهای ماده و هم در کل موشها نسبت به گروههای " کنترل" و "نیتریت و کلرید سدیم" شد. به طوری که درموشهای ماده این گروه علاوه بر گروههای "کنترل" و "نیتریت و کلرید سدیم" نسبت به گروه "اورتان" نیز تشکیل تومورهای بدخیم تفاوت آماری معنیدار داشت. تقویت اثرات بدخیمی اورتان بوسیله نیتریت سدیم برای اولین بار در این مقاله گزارش شده است.
نوع مطالعه:
پژوهشي |
موضوع مقاله:
عمومى دریافت: 1386/7/3 | پذیرش: 1386/9/6 | انتشار: 1392/5/18