۱۷ نتیجه برای پوررضا
مریم چینی چیان، ابوالقاسم پوررضا،
دوره ۲، شماره ۱ - ( ۱-۱۳۸۳ )
چکیده
هدف انسان شناسی تحلیل، تفسیر و توصیف شئون گوناگون زندگی بشر است. در بررسی مردم شناختی سعی براین است که علاوه بر توصیف به مقایسه و ارزیابی منشا امور پرداخته شود. در این پژوهش سعی شده است باورها و رفتارهای زنان در مورد سقط جنین و سیر تحول آن در طی زمان بررسی گردد. باتوجه به خصوصیات مطالعات مردم شناختی که مطالعاتی ژرفانگر هستند و در محدوده مکانی خاصی انجام می گیرند، محله آذربایجان تهران که یکی از محلات قدیمی شهر تهران بوده و در مرکز شهر واقع است بعنوان حوزه بررسی انتخاب شد. علاوه بر مصاحبه با زنان محله که دارای قومیت های مختلف بودند با مطلعین اصلی شامل رابطین بهداشت، کارکنان بهداشتی درمانی، مشاور روانشناس، مددکار اجتماعی، مشاور برنامه های قبل از ازدواج، کارشناسان مامایی و پزشکان نیز در زمینه سقط مصاحبه انجام گرفته است. نوع مصاحبه «ژرف و فردی» بوده و موضوعات و سرگذشت های بیان شده مورد استفاده قرار گرفته است. همزمان مطالعات اسنادی و کتابخانه ای نیز در این خصوص انجام شده است. براساس نتایج بدست آمده، باورهای زنان در مورد سقط جنین دارای طیف گسترده ای از منع مطلق تا گریزناپذیری و امری پذیرفته شده بوده است و رفتارهای متفاوتی برای انجام سقط در میان آنها وجود دارد، بسیاری از این رفتارها منع قانونی دارند و جرم محسوب می شوند اما در میان زنان مورد مطالعه رفتاری شایع هستند. در گذشته این رفتارها با استفاده از داروهای گیاهی و یا طب سنتی شکل می گرفتند اما امروزه علاوه بر آن راه های علمی و متدهای پزشکی مورد استفاده قرار می گیرند. بیان سرگذشت ها موید وجود این روش ها و تنوع آنهاست. وجود طیف گسترده یک رفتار و بقای آن در بین مردم دلیل کارکرد آن رفتار است. نتیجه اینکه باوجود باورهایی که در مورد سقط جنین وجود دارد این رفتار نه تنها محدود نشده است بلکه به روش غیر بهداشتی در میان زنان رایج است. بنابراین تصمیم گیری صحیح و واقع بینانه و برنامه ریزی مناسب برای بهبود و ارتقای سلامت و کیفیت زندگی مردم در این زمینه پیشنهاد می شود.
رویا دستجردی، حسن افتخار اردبیلی، ابوالقاسم پوررضا، نازیلا اساسی، بنفشه گلستان،
دوره ۲، شماره ۲ - ( ۲-۱۳۸۳ )
چکیده
کشور ایران در مرحله گذر اپیدمیولوژیک (Epidemiological transition) بیماری ها قرار دارد. تغییر در شیوه زندگی منجر به افزایش بیماری های مزمن بخصوص بیماری های قلبی و عروقی، دیابت و پوکی استخوان شده است. بیماری های فوق عمدتا در زمینه بی تحرکی و تغذیه نامناسب رخ می دهند. در گزارش USDHHS ۲۰۰۰ Healthy people ۲۰۱۰ افزایش فعالیت فیزیکی در جوانان در صدر اولویت های بهداشتی قرار گرفته است زیرا یک نوجوان تمایل دارد سطح فعالیت فیزیکی خود را تا بزرگسالی حفظ کند و شیوه زندگی اساسا در این دوران شکل می گیرد. در ایران مطالعه ای در زمینه اندازه گیری میزان فعالیت فیزیکی دختران و فرآیند تصمیم گیری (مراحلی که بیان کننده وضعیت تصمیم گیری و اقدام بعمل در مسیر تغییر شیوه زندگی است) انجام نشده است. در این مطالعه که به روش مقطعی انجام شده ۴۵۷ دانش آموزان دختر دبیرستانی منطقه ۲ آموزش و پرورش شهر تهران از ۴ گروه دبیرستان دولتی، دبیرستان غیر انتفاعی، هنرستان و کارودانش دولتی و هنرستان و کارودانش غیر انتفاعی به روش (Proportional to size) و بصورت خوشه ای (Cluster sampling) انتخاب و مورد بررسی قرار گرفتند. بررسی با تکمیل یک پرسشنامه توسط دانش آموزان صورت گرفت و متغیرهای مورد نظر: سن، تحصیلات پدر و مادر، رده تحصیلی، نوع مدرسه (براساس مدارس چهارگانه)، فعالیت فیزیکی در محیط کار (مدرسه)، فعالیت های ورزشی، فعالیت فیزیکی در اوقات فراغت، فرآیند تصمیم گیری، میزان ساعات اختصاص یافته در هفته به فعالیت های نشسته (دیدن تلویزیون، کار با کامپیوتر، انجام تکالیف مدرسه)، موانع و محرک های انجام فعالیت، آگاهی، نگرش و فعالیت های شایع در اوقات فراغت بودند. نتایج نشان داد میزان امتیاز فعالیت بدنی در محیط کار (مدرسه) بطور متوسط ۲,۲۱ بود که از حداقل امتیاز قابل قبول برای فعالیت که ۲.۷۵ است بطور معنی داری کمتر است (P<۰.۰۰۱). میزان متوسط امتیاز فعالیت های ورزشی ۲.۷۳ بود (که از حداقل امتیاز قابل قبول ۲.۳۳ بطور معنی داری بیشتر است (P<۰.۰۰۱) و میزان متوسط امتیاز فعالیت بدنی در اوقات فراغت ۲.۵ بود (که از حداقل امتیاز قابل قبول که ۲.۵ است تفاوت معنی داری ندارد). حداکثر تمام امتیازات ۵ است. از جهت فرآیند تصمیم گیری ۵۸.۶% دانش آموزان در مرحله قبل از قصد (Pre-contemplation) و مرحله قصد (Contemplation) و ۲۴.۷% در مرحله عمل (Action) و نگهداری (Maintenance) بودند. عوامل موثر بر فعالیت موارد زیر بودند: الف) موانع: ۱) نداشتن وقت کافی ۲) نبودن یک دوست بعنوان همراه ۳) نبودن مکان مناسب در نزدیکی محل سکونت ۴) بی حوصلگی. ب) محرک ها: ۱) علاقه شخصی ۲) تمایل به کاهش وزن ۳) همراهی با دوستان ۴) حمایت والدین.
علی محمدی، حسن افتخار اردبیلی، فیض الله اکبری حقیقی، محمود محمودی، ابوالقاسم پوررضا،
دوره ۲، شماره ۲ - ( ۲-۱۳۸۳ )
چکیده
سنجش کیفیت خدمات پیش شرط اساسی برای بهبود کیفیت است. انتظارات و ادراک بیماران از کیفیت خدمات در انتخاب بیمارستان، وفاداری آنها به سازمان و قصد خرید مجدد نقش مهمی دارد. تا نیازهای کیفیت مشخص نگردند خدمات اصلاح نمی شود. مطالعات نشان می دهند مشتریان به لحاظ تماس نزدیک با ارائه دهنگان خدمت و مشارکت در فرایند خدمت در موقعیت مناسبی برای سنجش کیفیت خدمات هستند. لذا این مطالعه بمنظور سنجش کیفیت خدمات براساس انتظارات و ادراک بیماران در بیمارستان های زنجان صورت گرفت. تحقیق بصورت مقطعی (Cross-sectional) انجام پذیرفت و ابزار سروکوال SERVQUAL استفاده شد. برای بررسی پایایی و قابلیت اطمینان ابزار از ضریب آلفای کرونباخ استفاده شده است. از لحاظ پایایی و همبستگی درونی عبارات پرسشنامه در شش بعد کیفیت خدمات ضریب آلفا ۰,۹۴ بود. توانایی پزشکان و کارکنان بیمارستان در ایجاد اعتماد و اطمینان در مشتری و داشتن مهارت و صلاحیت حرفه ای کافی مهمترین بعد کیفیت خدمات ارزیابی شد (SQ=-۱.۳۰) تفاوت بین میانگین انتظارات و ادراک در همه ابعاد از نظر آماری معنی دار بود. حادترین مساله پیش روی بیمارستان ها توانایی پزشکان و کارکنان بیمارستان برای ایجاد اطمینان، جلب اعتماد بیماران و تواضع و مهارت حرفه ای کافی آنهاست. توصیه می شود که پزشکان بطور کامل شرایط بیماری را به بیماران شرح دهند و پزشکان و کارکنان در ارائه خدمات درمانی شئونات انسانی را رعایت نمایند و به دانش روز مجهز باشند.
ابوالقاسم پوررضا، زهرا کاووسی ، محمود محمودی ، عزیزاله باطبی ،
دوره ۴، شماره ۳ - ( ۳-۱۳۸۵ )
چکیده
زمینه و هدف: این مطالعه، با هدف سنجش میزان پذیرش و بستری غیر مقتضی بیماران (Patient Stay IPS: Inappropriateness) و نیز علل مرتبط با اقامت غیر مقتضی آنان در دوره زمانی اردیبهشت، خرداد، تیر ۱۳۸۳ انجام شده است. بدین منظور از پروتکل ارزیابی مناسبت (AEP: Appropriateness Evaluation protocol) استفاده گردید.
روش کار: بررسی پذیرش ها، در یک مطالعه مقطعی برای ۲۵۸ بیمار در بیمارستان های دکتر شریعتی و امام خمینی بر اساس جدول شماره ۱ پروتکل انجام گرفت. روزها اقامت بیماران یاد شده معادل ۱۷۳۲ روز بستری، در یک مطالعه آینده نگر بر اساس جدول شماره ۲ پروتکل ارزیابی شد.
نتایج: نتایج نشان داد که به طور کلی، ۲۲,۸ درصد پذیرش ها غیر مقتضی بوده است و نیز روزهای اقامت در بیماران با پذیرش غیر مقتضی به طور معناداری کوتاه تر از بیماران با پذیرش مقتضی می باشد و این میزان در بخشهای مختلف بیمارستان نیز به طور معناداری با یکدیگر تفاوت داشت. یافته ها هم چنین حکایت از آن داشت که ۸.۶% روزهای بستری، غیر مقتضی می باشد. مهمترین علت اقامت غیر مقتضی، مربوط به تعلل در فرایند ترخیص بیمار ناشی از مشکلات مرتبط با تسویه حساب و بیمه درمانی وی بود.
نتیجه گیری: درصد قابل توجهی از پذیرش های بیمارستانی، غیر مقتضی می باشد که علت آن را می توان در ضعف نظام بهداشت و درمان در سطوح پایین تر و پیگیری جواب آزمایشات تشخیصی دانست. اقامت غیر مقتضی بیمار در بیمارستان نیز یکی از ضعف های همه نظام های بهداشتی و درمانی می باشد که با اتخاذ تدابیری خاص، قابل اصلاح و یا تعدیل می باشد. ارتقا کیفیت فرآیندهای داخلی بیمارستانی به طور مثال: اصلاح فرایند ترخیص بیمار، اصلاح کل نظام بهداشت و درمان در سطوح مختلف و نیز اصلاح نظام بیمه از جمله راهکارهای پیشنهادی می باشد.
ابوالقاسم پوررضا ، زهرا یوسفی ، عباس رحیمی ،
دوره ۵، شماره ۱ - ( ۱-۱۳۸۶ )
چکیده
زمینه و هدف: سلامتی و دسترسی به امکانات بهداشتی و از جمله آن بهداشت باروری به عنوان یک حق انسانی و یک هدف اجتماعی در جهان شناخته شده است و جزیی از حقوق انسانی به شمار می رود. به عبارت دیگر بهداشت باروری برای ارضای نیازهای باروری و بهبود کیفت زندگی انسان ضروری است و باید برای همه انسانها در دسترس باشد. هدف از این مطالعه مقطعی تعیین میزان فراوانی آگاهی و نگرش زنان ۱۵-۴۹ ساله تهرانی نسبت به حقوق باروری خود می باشد.
روش کار: مطالعه حاضر به صورت مقطعی، توصیفی - تحلیلی بوده که با ابزار پرسشنامه بر روی ۴۳۰ زن در سن باروری که به مراکز بهداشتی درمانی شرق، غرب، شمال و جنوب تهران وابسته به دانشگاه های علوم پزشکی تهران، شهید بهشتی و ایران مراجعه کرده بودند، سنجیده شد. در این مطالعه برای تعیین متغیرهای کیفی از آزمون کای دو و در صورت لزوم از شاخص نسبت شانس (OR) و حدود اطمینان آن استفاده شد. پایایی (Reliability) سوالات در هر حیطه با استفاده از شاخص آلفای کرونباخ مورد بررسی قرار گرفت.
نتایج: در مجموع ۴۳۰ زن در سن باروری مورد بررسی قرار گرفتند. به ترتیب %۲۷,۲ و %۲۴.۷ از افراد مورد بررسی دارای آگاهی و نگرش خوب در زمینه حقوق باروری بودند. نتایج این تحقیق نشان داد ارتباط آگاهی زنان مورد بررسی در مورد حقوق باروری با متغیرهای تحصیلات و شغل آنان (در سطح اطمینان ۹۵%) معنی دار می باشد اما با سن و وضعیت تاهل آنها رابطه معنی داری دیده نشد. همچنین بین نگرش زنان با تحصیلات آنان (در سطح اطمینان ۹۵%) رابطه معنی دار دیده شد.
نتیجه گیری: این مطالعه نشان داد که در مجموع آگاهی و نگرش زنان در شهر نسبت به حقوق باروری ضعیف می باشد. اما تحصیلات و استقلال مالی زنان می تواند تاثیر مستقیم و بسزایی در ارتقا و توانمندسازی آنان در برخورداری از حقوق انسانی و اجتماعی شان در زمینه بهداشت باروری را داشته باشد.
عبیدالله فرجی، ابوالقاسم پوررضا، مصطفی حسینی، محمد عرب، فیض الله اکبری،
دوره ۶، شماره ۲ - ( ۵-۱۳۸۷ )
چکیده
زمینه و هدف: غنی سازی شغل، روشی است که برای افزایش رضایت و انگیزش شغلی کارمندان استفاده می شود. مدل ویژگیهای شغلی هاکمن و اولدهام (۱۹۷۶) بعنوان پایه ای برای تعداد زیادی از تلاش های غنی سازی شغل عمل می کند. هدف از این مطالعه، تعیین ارتباط ویژگیهای شغلی با رضایت شغلی در میان کارکنان بیمارستانهای تحت پوشش دانشگاه علوم پزشکی تهران در سال ۱۳۸۶ .
روش کار: نوع مطالعه مقطعی از نوع توصیفی - تحلیلی بود. محیط پژوهش ۶ بیمارستان (دولتی و خصوصی) امام خمینی، دکتر شریعتی، بهارلو، ضیائیان، مدائن و آزادی بودند که همگی تحت پوشش دانشگاه علوم پزشکی تهران قرار دارند. تعداد نمونه ۴۰۰ نفر بود شامل ۲۰۰ نفر کارمند (۵۰ درصد)، ۱۵۱ پرستار (۳۸ درصد) و ۴۹ پزشکی (۱۲ درصد). روش نمونه گیری طبقه ای بود. ابزار جمع آوری اطلاعات، پرسشنامه ای دو بخشی بود که بخش اول آن مربوط به شناخت شغل و بخش دوم آن ناظر به رضایت شغلی بود. پایایی پرسشنامه با انجام Test - Retest و با استفاده از ضریب همبستگی پیرسون تائید شد. (۸۸/۰ = r ). آزمونهای مورد استفاده برای تحلیل داده ها linear - by- linear و ordinal logistics regression analysis بودند.
نتایج: ارتباط معنی داری میان توان بالقوه انگیزشی (Motivational Potential Score=MPS) و اجزای آن (به جز بازخورد) با رضایت شغلی مشاهده شد (۰۵/۰P<) و ماهیت شغلی بیشترین تاثیر را روی رضایت شغلی داشت.
نتیجه گیری: یافته ها نشان می دهند که تمامی ویژگیهای شغلی(به جز بازخور روی رضایت شغلی تاثیر مثبت داشتند) . اگر چه محیط کاری نیاز به بازسازی دارد اما مهم این است که به این نکته توجه داشته باشیم که ویژگیهای شغلی نقش زیادی در تغییر سطح رضایت کارکنان دارند.
بتول احمدی، سیمین ناصری، معصومه علی محمدیان، محسن شمس، زینب رنجبر، مامک شریعت، عزیزه ابراهیم پور، ابوالقاسم پوررضا، محمود محمودی، مسعود یونسیان،
دوره ۶، شماره ۲ - ( ۵-۱۳۸۷ )
چکیده
زمینه و هدف: خشونت خانگی علیه زنان علاوه بر جنبه های انسانی و حقوق بشری، یک مشکل عمده سلامتی به حساب می آید و عواقب
جسمی، روانی و اجتماعی آن می تواند سلامت زنان ، خانواده و جامعه را به خطر اندازد. این پدیده اختصاص به یک منطقه جغرافیایی و یا
طبقه خاص اجتماعی ندارد و در همه جوامع و تمام لایه های اجتماعی قابل ردیابی است، هرچند میزان شیوع، نوع، شدت، عواقب و عوامل
خطر آن متفاوت است. در این مقاله عوامل زمینه ساز بروز خشونت خانگی علیه زنان در ایران و راهکارهای پیشگیری از آن از دیدگاه زنان و
مردان تهرانی و صاحبنظران ارائه شده است.
روش کار: در این پژوهش کیفی، ابتدا جلسات بحث گروهی متمرکز با حضور ۵۰ زوج از مناطق مختلف شهر تهران در ۸ گروه و در ط ی دو
روز انجام شد. از جنسیت، سطح سواد و سابقه خشونت خانگی به عنوان ملاک های تقسیم افراد به گروه های هشت گانه استفاده گردی د و
نتایج حاصل از بحث ها دسته بندی و تحلیل شد. سپس با تشکیل نشست کارشناسی با حضور ۵۰ نفر از صاحبنظران و متخصصا ن علمی و
اجرایی رشته های مختلف از بخش های دانشگاهی و تحقیقاتی, سازمان های سیاست گذاری و اجرایی زیرمجموعه سه قوه مققنه , قضاییه و
مجریه و مراکز زنان در سه گروه آموزش عمومی و اطلاع رسانی به جامعه، نقش نظام بهداشتی و نظام قضایی کشور به بحث و تب ادل نظر
پرداخته و نتایج در نشست عمومی نهایی شد.
نتایج: عوامل زمینه ساز از نظر زوج ها و صاحبنظران در چهار گروه عوامل فرهنگی اجتماعی، عوامل اقتصادی، عوامل قانونی وحقوقی، و
عوامل پزشکی، و راهکارهای پیشگیری و کنترل در سه دسته راهکارهای آموزشی، قانونی و حمایتی ارائه گردید.
نتیجه گیری: آموزش و اطلاع رسانی مناسب برای زوجین وجامعه ، تأکید برمسئولیت نظام سلامت و توانمندسازی پرسنل و پزشکان برای
کمک به آسیب دیدگان و زنان در معرض خشونت ، شفاف سازی ، اصلاح و رفع خلأهای قانونی و تقویت ضمانت اجرایی قوانین، تاسیس
مرکز ملی پژوهش و برنامه ریزی، احداث مراکز امن برای زنان آسیب دیده از راهکارهای ضروری است.
ابوالقاسم پوررضا، رقیه خبیری، محمد عرب، علی اکبری ساری، عباس رحیمی، آذر طل،
دوره ۷، شماره ۲ - ( ۷-۱۳۸۸ )
چکیده
زمینه و هدف: عوامل موثر بر رفتار افراد در هنگام مواجهه با بیماری بسیار متفاوت است که شامل عوامل فرهنگی، اجتماعی، اقتصادی و بویژه هزینه های درمانی می باشد. با توجه به هزینه های روزافزون درمانی، نقش اقدام بیماران در کنترل مالی هزینه های درمان، سیر بهبودی و نیز عدم اطلاع کافی از رفتار افراد در اولین نقطه مواجهه با بیماری و به منظور سنجش تقاضای مردم در یک بستر تحقیقاتی مناسب، این مطالعه با هدف تحلیل رفتار درجستجوی درمان افراد در موارد بروز کسالت یا بیماری در ساکنان شهرتهران متشکل از کلیه اقشار و گروههای اجتماعی، اقتصادی وفرهنگی انجام شده است.
روش کار: در این مطالعه که از نوع توصیفی - تحلیلی می باشد و به روش مقطعی انجام شده است ۱۸۸۲ نفر از افراد ساکن در خانوارهای شهر تهران به روش نمونه گیری خوشه ای دو مرحله ای انتخاب شدند و اطلاعات لازم با استفاده از پرسشنامه و مصاحبه جمع آوری گردید. جهت تجزیه و تحلیل اطلاعات از آزمونهای آماری مجذور کای ، تست دقیق فیشر و رگرسیون لجستیک چندمتغیره در نرم افزار SPSS,۱۳ استفاده شده است.
نتایج: ۹/۲۲% (۴۳۱نفر) از افراد شرکت کننده در مطالعه ابتلا به یک یا دو مورد بیماری را در یک ماه گذشته گزارش کردند. آنالیزهای رگرسیون لجستیک چندمتغیره نشان داد که متغیرهای سن، جنس، وخامت بیماری، میزان تحصیلات و تأهل ارتباط آماری معنی داری با احتمال اقدام به درمان اعم از خوددرمانی یا جستجوی درمان از مرکز درمانی داشته اند. همچنین در زمینه احتمال مراجعه به یک مرکز درمانی مشخص شد که متغیرهای سن، جنس، وخامت بیماری، میزان درآمد، میزان تحصیلات، بعد خانوار و شیوه پرداخت از بقیه متغیرهاموثرتر بوده و معنی دار در مدل باقی ماندند.
نتیجه گیری: با توجه به یافته های پژوهش، بالا بردن سطح آگاهی جامعه در مورد اثرات سوء مصرف دارو و خوددرمانی، آموزش پزشکان و داروسازان، اصلاح نظام بیمه و ترویج بیمه همگانی به عنوان راهکارهایی مناسب جهت بهبود الگوی مصرف خدمات سلامتی توصیه می شود.
محمد عرب، رقیه خبیری، ابوالقاسم پوررضا، جلال سعیدپور، حجت زراعتی، علیرضا محمدنِژاد،
دوره ۷، شماره ۲ - ( ۷-۱۳۸۸ )
چکیده
زمینه و هدف: موضوع تمرکز سازمانی از مفاهیم اساسی در علم مدیریت است. تمرکز سازمانی عبارت است از اینکه مرکز ثقل تصمیم گیری در رأس سلسله مراتب هرم سازمانی قرار داشته باشد.در این پژوهش سعی شده است به یکی از ابعاد مهم سازمان یعنی میزان تمرکز سازمانی در بیمارستانها به عنوان نوعی سازمان اجتماعی و پیچیده پرداخته شود.
روش کار: این پژوهش از نوع مطالعات توصیفی تحلیلی بوده که به روش مقطعی در سال ۱۳۸۴ انجام شده است. جامعه پژوهش کلیه مدیران و مدیران پرستاری بیمارستانهای وابسته به دانشگاه علوم پزشکی تهران می باشد. ابزار گردآوری دادهها پرسشنامه میباشد. در این پژوهش با بررسی های لازم، میزان تمرکز سازمانی بیمارستانها در ۳ رده متمرکز، نیمه متمرکز و غیر متمرکز دسته بندی گردید. جهت تجزیه و تحلیل اطلاعات از آزمونهای آماری t تست، آنالیز واریانس یکطرفه، ضریب همبستگی پیرسون و ضریب همبستگی اسپیرمن در نرم افزار SPSS استفاده شده است.
نتایج: نتایج نشان داد که از بین ۱۵ متغیر مورد پژوهش ۵ متغیر مهم شامل: جنسیت (۰۰۱/۰
p = ) پست سازمانی (۰۰۵/۰
p = )، طی دوره آموزشی در زمینه مدیریت (۰۰۱/۰
p=)، بارمالی تصمیم گیری (۰۳/۰
p= ) در گروه مدیران بیمارستان و امکان کنترل تصمیمات اتخاذ شده (۰۱۴/۰
p =) در گروه مدیران پرستاری دارای ارتباط آماری معنی داری با تمرکز سازمانی بوده اند.
نتیجه گیری: میانگین درجه تمرکز دربیمارستانهای مورد مطالعه ۳۸/۷۵% بوده است که این میزان در حوزه مدیران بیمارستان ۳/۷۶% و در حوزه مدیران پرستاری ۳۸/۷۳ % بوده است. یافته های این پژوهش نشان داد که بیمارستانهای مورد مطالعه به صورت نیمه متمرکز اداره می شوند.
ابوالقاسم پوررضا، آتنا برات، مصطفی حسینی، علی اکبری ساری، حبیب عقباتی،
دوره ۷، شماره ۴ - ( ۱۲-۱۳۸۸ )
چکیده
زمینه و هدف: مطالعات قبلی نشان داده‌ا‌ند که وضعیت اقتصادی-اجتماعی افراد با خطر ناتوانی و مرگ‌و‌میر ناشی از بیماری‌های قلبی-عروقی ارتباط تنگاتنگی دارد. مطالعه حاضر به منظور تعیین عوامل اقتصادی- اجتماعی مؤثر بر بیماری انسداد عروق کرونر در افراد کمتر از ۴۵ سال در بیمارستان قلب شهید رجایی صورت گرفت.
روش کار: در این مطالعه مورد-شاهدی ۱۰۰بیمار زیر ۴۵ سال مبتلا به انسداد عروق کرونر بستری شده در بیمارستان قلب شهید رجایی تهران طی نیمه دوم سال۱۳۸۶ و نیمه اول سال ۱۳۸۷ با ۱۰۰ شاهد همسان شده از نظر سن و جنس از میان همراهان بیماران مادرزادی سرپایی یا بستری در همان بیمارستان مقایسه شدند. جهت برآورد خطر عواملی چون سطح تحصیلات، وضعیت اشتغال، گروه درآمدی، انزوای اجتماعی، حمایت اجتماعی، استرس، فعالیت فیزیکی، وضعیت تغذیه، استعمال دخانیات و موارد مشابه از شانس نسبی و حدود اطمینان ۹۵% استفاده گردید. جهت مقایسه میانگین‌ها از آزمون تی- تست و برای برآورد میزان اثرات متغیرهای مؤثر مورد بررسی در حضور یکدیگر از رگرسیون لجستیک چندگانه استفاده شد.
نتایج: میانگین سنی بیماران ۲/۴۱ سال و ۸۵% آنها مرد بودند. استعمال دخانیات با برتری نسبی(Odds Ratio) ۲/۷(۲/۱۴-۷/۳=CI ۹۵%) با افزایش خطر انسداد عروق کرونر همراه بود. همچنین معلوم شد که تحصیلات دیپلم و بالاتر با برتری نسبی ۹/۳(۹/۷-۹/۱=CI ۹۵%) و مصرف حداقل ۷ وعده میوه و سبزی در هفته با برتری نسبی ۷/۲(۴/۷-۰۱/۱=CI ۹۵%) نقش حفاظتی را به دنبال دارند. نوع شغل، درجه شغلی و میزان فعالیت فیزیکی رابطه معنی‌داری را با بیماری مورد بررسی نشان دادند. میانگین شاخص توده بدنی نیز در هر دو گروه متفاوت بود. ارتباط معنی‌داری بین میزان استرس، حمایت اجتماعی، انزوای اجتماعی و گروه درآمدی با بیماری انسداد عروق کرونر مشاهده نگردید.
نتیجهگیری: استعمال دخانیات، سطح تحصیلات و مصرف میوه‌ها و سبزیجات به‌عنوان مهمترین عوامل اقتصادی- اجتماعی بیماری انسداد عروق کرونر معرفی شدند. لذا سیاستگذاری و برنامه‌ریزی در سطوح بالای سازمانی، جهت بهبود وضعیت اقتصادی-اجتماعی افراد جامعه خصوصاً افراد کمتر از ۴۵ سال ضروری به‌نظر میرسد.
ابوالقاسم پوررضا، غلامرضا گودرزی، هرمز آزادی،
دوره ۷، شماره ۴ - ( ۱۲-۱۳۸۸ )
چکیده
زمینه و هدف: بیمارستان به عنوان بزرگترین و پرهزینه ترین واحد عملیاتی نظام بهداشت و درمان شناخته شده بنابراین توجه کامل به کارآیی هزینه های آن از اهمیت ویژه ای برخوردار می باشد. هدف این مطالعه بررسی کارآیی بیمارستان های دانشگاه علوم پزشکی تهران با استفاده از روش تحلیل فراگیر داده ها می باشد.
روش کار: در این مقاله کارآیی فنی بیمارستان های دانشگاه علوم پزشکی تهران از روش تحلیل فراگیر داده ها طی سال های ۱۳۸۵-۱۳۷۵ مورد بررسی و تحلیل قرار گرفته است. برای این منظور از فرم پوششی نهاده - مدار روش تحلیل فراگیر داده ها با فرض بازدهی متغیر نسبت به مقیاس استفاده شده و از چهار ستانده یعنی پذیرش سرپایی، روز- بستری، تخت روزاشغالی وتعداد عمل جراحی و چهار نهاده یعنی تعداد تخت، کادر پرستاری، کادر پزشکی و سایر پرسنل برای بررسی استفاده گردید. جهت تحلیل داده ها از نرم افزار استفاده گردیده است.لازم به ذکر است که اطلاعات بوسیله فرم های طراحی شده توسط نویسنده از بیمارستان های مورد مطالعه گردآوری شده است.
نتایج: نتایج حاصل از روش تحلیل فراگیر داده ها نشان می دهد۱- ظرفیت ارتقای کارآیی فنی در بیمارستان های مورد بررسی به میزان ۳ درصد( میانگین کارآیی فنی بیمارستان ها ۹۷۲/۰ می باشد)وجود دارد۲- بازدهی ثابت نسبت به مقیاس بر فرآیند تولید حاکم می باشد. به عبارت دیگر تولید بیمارستان های مذکور در وضعیت بهینه می باشد ۳- علاوه بر آن وجود عوامل تولید مازاد به ویژه کادر پرستاری در بیمارستان های دانشگاه مشهود است.
نتیجه گیری: حذف نیروی انسانی مازاد در قالب یک برنامه ریزی جامع و بر اساس نتایج روش تحلیل فراگیر داده ها نقش عمده ای در کاهش هزینه های بیمارستان و بخش بهداشت و درمان ایفا می نماید. نهایتاٌ پیشنهاد می شود که اثرات عواملی از قبیل کیفیت ارائه خدمات و رضایت مندی بیماران بر کارآیی فنی بیمارستان های مذکور مورد ارزیابی قرار گیرد.
فرزانه ولی زاده، عزیزالله باطبی، ابوالقاسم پوررضا، آزاده دیلمی،
دوره ۱۴، شماره ۲ - ( ۶-۱۳۹۵ )
چکیده
زمینه و هدف: تالاسمی ماژور یکی از شایعترین اختلالات ژنتیکی اتوزومال مغلوب در دنیاست. از این رو در برنامه های پیشگیری در اولویت قرار دارد. انجام غربالگری تالاسمی در زمان ازدواج ،یکی از موفق ترین گامهای پیشگیری ازبروز بیماری تالاسمی در کشور می باشد.
روشکار: این تحقیق، یک مطالعه توصیفی – تحلیلی مداخلهای است که طی دو مرحله در شهرستان بابلسر انجام شده است، در مرحله اول مطالعه توصیفی گذشته نگری است که طی آن به بررسی علل زمینه ساز بروز بیماران تالاسمی زیر ۱۸ سال (متولدین سالهای بعد از سال ۱۳۷۶) پرداخته و در مرحله دوم روش مطالعه تحلیلی مداخلهای است که با انجام غربالگری مجدد تالاسمی که همراه با آزمایشات قبل بارداری یا اوایل بارداری انجام شده، میباشد.
نتایج: مرحله اول این بررسی، مطالعه توصیفی مقطعی است که بر روی پرونده ۲۵ بیمار تالاسمی زیر ۱۸ سال انجام شد که ۱۵ بیمار (۶۰%) والدین شان مزدوجین قبل از ۱۳۷۶ بودهاند که والدین ۴ بیمار (۱۶%) دارای فرزند تالاسمی ماژور بودند (s۲). والدین ۱۰ بیمار دیگر (۴۰%) مزدوجین بعد از سال ۷۶ بودهاند (s۱). با توجه به نتایج فوق، در مرحله دوم تحقیق، از مهرماه سال ۸۵ یک برنامه مداخلهای تحت عنوان غربالگری تالاسمی بر روی ۹۷۵۰ نفر از مادران باردار و یا پیش از بارداری انجام شد، که نتایج این برنامه مداخلهای، شناسائی ۲۰ زوج ناقل بتا تالاسمی جدید، شامل: ۱۰ زوج از مزدوجین قبل از ۱۳۷۶ و ۱۰ زوج از مزدوجین بعد از ۱۳۷۶ (بدون مجوز رسمی ازدواج، خطای آزمایشگاهی و هموگلوبینوپاتی ها)، که پس از شناسائی این ۲۰ زوج ناقل بتا، در اسرع وقت ارجاع به مرکز ژنتیک شدند که از تولد ۴ نوزاد تالاسمی ماژور پیشگیری شد.
نتیجه گیری: با توجه به بررسی نتایج این مداخله در ۹ سال اخیر (۹۴-۱۳۸۵)، با شناسایی بهنگام، از تولد ۴ نوزاد تالاسمی پیشگیری نمود که در مقایسه بروز ۱۸ نوزاد تالاسمی در ۹ سال قبل از اجرای طرح مذکور (۱۳۷۷-۸۵) به روش (before-after RCT-)، میتوان به ارزشمندی این طرح پی برد.
سعید ابراهیمی، ابوالقاسم پوررضا، فرشته فرزیان پور، عباس رحیمی فروشانی،
دوره ۱۵، شماره ۲ - ( ۶-۱۳۹۶ )
چکیده
زمینه و هدف: منابع انسانی هر سازمان، سرمایه های اصلی آن است و تنها دارایی منحصر به فردی می باشد که در گذر زمان نه تنها دچار استهلاک نمیگردد، بلکه ارزش افزوده بیشتری را نیز ایجاد مینماید. سازمان تامین اجتماعی به عنوان یک سازمان بیمهگر اجتماعی، نیاز ضروری به ارزیابی مدیریت منابع انسانی خود را احساس مینماید. در همین راستا، به نظر میرسد که به کارگیری مدل تعالی (EFQM) European Foundation for Quality Management جهت ارزیابی تعالی مدیریت منابع انسانی این سازمان بسیار ضروری میباشد.
روش کار: این پژوهش یک مطالعه توصیفی و از نظر نتایج، کاربردی بود که در اداره کل تامین اجتماعی شهر تهران انجام شد. ابزار گردآوری داده ها، پرسشنامه استاندارد ارزیابی عملکرد براساس مدل تعالی سازمان EFQM بود که پایایی آن با استفاده از ضریب آلفای کرونباخ ۹۸۹/۰ به دست آمد تعداد ۳۸۸ پرسشنامه توزیع شد که ۳۱۱ پرسشنامه تکمیل و به محقق بازگرداننده شد. نرخ بازگشت ۸۱% بود. تجزیه و تحلیل یافتههای پژوهش با نرم افزارSPSS۱۶ صورت گرفت.
نتایج: مدیران منابع انسانی سازمان تامین اجتماعی در این پژوهش امتیاز ۷۲/۴۵۹ را کسب کردند. که بعد توانمندسازها دارای امتیاز ۳۴/۲۶۱و بعد نتایج دارای امتیاز ۳۸/۱۹۸ میباشد در بعد توانمند سازها، معیار خط مشی و راهبرد دارای بیشترین امتیاز (۱۲/۵۶) و معیار فرآیندها دارای کمترین امتیاز (۲۸/۵۱) میباشد در بعد نتایج، معیار نتایج جامعه دارای بیشترین امتیاز (۲۷/۵۰) و معیار نتایج مشتریان دارای کمترین امتیاز (۱۸/۵۱) می باشد.
نتیجه گیری: نتایج پژوهش نشان میدهد که ارزیابی در قالب مدل توصیف شده، ابزار مناسبی برای شناسایی وضعیت عملکرد و نقاط قوت و قابل بهبود مدیریت منابع انسانی سازمان تامین اجتماعی تهران است بدیهی است که اجرای بهتر برنامه ها و دستیابی به تعالی، با همکاری مستمر، امکان پذیر می شود.
ابراهیم جعفری پویان، ابوالقاسم پوررضا، فاطمه خیرالهی،
دوره ۱۵، شماره ۳ - ( ۹-۱۳۹۶ )
چکیده
زمینه و هدف: به دنبال استقرار طرح تحول سلامت در بیشتر بیمارستانهای دولتی روابط و فعالیتهای سازمانهای بیمهگر و بیمارستانها دچار تغییراتی شده است. هدف از این پژوهش شناسایی موانع و چالشهای پیش روی بیمارستانها و سازمانهای بیمه ای و ارائه راهکارهایی جهت رفع آنها میباشد.
روش کار: جامعه مورد پژوهش در مجموع ۷۴ نفر از پرسنل بیمارستانهای دولتی، خصوصی و نظامی شهر تهران (مدیران، مترون، کارشناسان مالی و رئیس حسابداری) و همچنین پرسنل سازمانهای بیمهگر پایه و تکمیلی (نمایندگان بیمه مقیم در بیمارستانها، کارشناسان سازمانهای بیمهگر و مدیران بیمه) میباشند. روش گردآوری دادهها مصاحبه نیمه ساختاریافته و تحلیل دادهها به روش تحلیل موضوعی صورت پذیرفته است.
نتایج: مهمترین چالشهای شناسایی شده عبارت بودند از کسورات، تاخیر در پرداخت هزینههای بیمارستان، سلیقهای عمل نمودن، عدم حضور و تعداد کم نماینده بعضی سازمانهای بیمهای در بیمارستانها، عدم وجود تعامل کافی بین دو سازمان، عدم مسؤولیتپذیری پرسنل بیمارستان در مدیریت هزینهها و عدم عقد قرارداد بیمارستان دولتی با بیمه تکمیلی و بیمارستان خصوصی با بیمه پایه مطرح گردید.
نتیجهگیری: با توجه به حساسیت و اهمیت ارتباط بین سازمانهای ارائه دهنده و خریدار خدمات سلامت و همچنین پیچیده تر و چالشی تر شدن این ارتباط بعد از اجرای طرح تحول سلامت و اعتباربخشی بیمارستانها، علم به چالشهای فوق الذکر میتواند راهکارهای مناسب و موثری در جهت بهبود روابط دو سازمان در اختیار مدیران قرار دهد.
جعفر یحیوی دیزج، سارا امام قلی پور، ابوالقاسم پوررضا، فاروق نعمانی، سمیه معلمی،
دوره ۱۶، شماره ۳ - ( ۹-۱۳۹۷ )
چکیده
زمینه و هدف: سالمندی جمعیت یکی از مهمترین چالشهای اقتصادی، اجتماعی و بهداشتی در قرن بیست و یکم به شمار میرود. افزایش نرخ جمعیت سالمند احتمال خطر ابتلای خانوارهای دارای سالمند به هزینه های کمرشکن سلامت را افزایش میدهد. هدف از این مطالعه تعیین تاثیر سالمندی جمعیت خانوار، بر دچار شدن خانوارها به هزینههای کمرشکن سلامت در ایران می باشد.
روش کار: در این پژوهش، از دادههای هزینه-درآمد خانوارهای کشور، در دوره مطالعاتی ۱۳۹۴-۱۳۸۶ و تکنیک رگرسیونی(Lagit) استفاده می شود. به منظور تحلیل دادهها در این مطالعه از نرم افزارهای کاربردی Excel وSTATA استفاده شده است.
نتایج: نتایج مطالعه حاضر نشان داد که افزایش تعداد سالمندان در خانوارها، احتمال ابتلای خانوار به هزینه های کمرشکن را افزایش میدهد. علاوه بر این خانوارهای بدون منزل شخصی، پرجمعیت، روستایی، بدون درآمد، دارای سرپرست زن، غیر متاهل، دارای سرپرست غیرشاغل و خانوارهای دهک های پایین درآمدی، با احتمال بیشتری در معرض ابتلا به هزینه های کمرشکن سلامت قرار می گیرند. همچنین عدم تأثیرگذاری پوشش بیمهها بر احتمال مواجه شدن خانوارها با هزینههای کمرشکن سلامت، حاکی از عدم کارایی بیمه ها در جلو گیری از دچار شدن خانوارها به هزینه های کمرشکن می باشد.
نتیجه گیری: با توجه به نتایج مطالعه حاضر و سالمند شدن جمعیت ایران، لازم است دولت در راستای تامین مالی عادلانه و کاهش بار اقتصادی ناشی از هزینه های سلامت به خانوارهای دارای سالمند، از طریق تعریف بسته های حمایتی ویژه سالمندان، در جهت جلوگیری از دچار شدن این خانوارها، به هزینه های کمرشکن اقدام نماید.
علی محمد مصدق راد، ابوالقاسم پوررضا، فاطمه یعقوبی فرد،
دوره ۱۶، شماره ۴ - ( ۱۲-۱۳۹۷ )
چکیده
زمینه و هدف: حوادث ناشی از سوختگی منجر به ایجاد صدمات جدی و مرگ زودرس می‌شوند. درمان و مراقبت‌های سوختگی بسیار پر هزینه هستند. هدف این پژوهش محاسبه بار اقتصادی درمان و مراقبت بیماران سوختگی در بیمارستان بود.
روش کار: این مطالعه به صورت مقطعی-توصیفی در بیمارستان طالقانی اهواز در سال ۱۳۹۴ انجام شد. برای انجام این مطالعه از یک پرسشنامه با روایی و پایایی بالا استفاده شد. تعداد ۳۱۵ نفر از بیماران سوختگی در این مطالعه شرکت کردند. دادهها در روز ترخیص از طریق مصاحبه با بیمار یا همراه وی و بررسی پرونده پزشکی او جمع‌آوری شد. دادهها توسط نرم افزار SPSS و آزمونهای آماری متناسب با نوع متغیرها تحلیل شدند.
نتایج: میانگین هزینه درمان و مراقبت هر بیمار سوختگی در بیمارستان ۱۱۷۰۷۱۸۰۳ریال و برای هر روز بستری در بیمارستان ۸۵۰۱۹۴۶ ریال بود. هزینههای مستقیم درمانی، هزینههای مستقیم غیر درمانی و هزینههای غیر مستقیم به ترتیب ۱/۹۴، ۴/۱ و ۵/۴ درصد کل هزینه درمان و مراقبت بیماران سوختگی در بیمارستان را تشکیل دادند. هزینههای جراحی، داروها و خدمات تشخیصی به ترتیب بیشترین هزینه مستقیم درمانی را شامل می‌شدند. سهم پرداخت از جیب بیمار از هزینههای مستقیم ۷/۷% بود.
نتیجهگیری: هزینه درمان و مراقبت بیماران سوختگی در بیمارستان بسیار بالا است که به بیماران، خانواده‌ها، بیمه‌های سلامت و دولت تحمیل می‌شود. هزینههای جراحی و دارو بیشترین هزینه بیماران را تشکیل میدهد. دولت و سازمانهای بیمه باید با حمایت‌های مالی فرایند درمان و مراقبت بیماران سوختگی را تسهیل کنند.
ابوالقاسم پوررضا، علی محمد مصدق راد، فریناز مقدسی،
دوره ۲۰، شماره ۳ - ( ۹-۱۴۰۱ )
چکیده
زمینه و هدف: عفونت محل جراحی عفونتی است که در مدت ۳۰ روز پس از عمل جراحی ایجاد می‌شود و پوست و بافت زیرجلدی برش جراحی را درگیر می‌کند. عفونت محل جراحی یکی از شایعترین عفونت‌های بیمارستانی است که علاوه بر به مخاطره انداختن جان بیماران، هزینه زیادی به نظام سلامت تحمیل می‌کند. این پژوهش با هدف برآورد هزینه عفونت محل جراحی در بیمارستان انجام شد.
روش کار: این مطالعه به روش مورد-شاهدی در یک بیمارستان دانشگاهی شهر کاشان در سال ۱۳۹۷ انجام شد. این مطالعه به محاسبه هزینههای مستقیم پزشکی عفونت محل جراحی بیمار در بیمارستان پرداخت. اطلاعات مربوط به هزینههای بستری گروه مورد و شاهد با استفاده از پرونده بیمار و نرم‌افزار سیستم اطلاعات بیمارستانی استخراج شد.
نتایج: شیوع عفونت بیمارستانی محل جراحی در بیمارستان برابر با ۰۴/۱% بود. میانه هزینه بستری بیماران با عفونت محل جراحی برابر با ۸۵,۵۴۷,۴۲۸ ریال و بیماران فاقد عفونت محل جراحی برابر با ۳۴،۳۱۲،۱۱۴ ریال بوده است. این اختلاف از نظر آماری معنادار بود (۰۰۱/۰p<). هزینه عفونت محل جراحی یک بیمار ۵۱،۲۳۵،۳۱۴ ریال بود. هزینه بیمارستانی بیماران مبتلا به عفونت محل جراحی ۵/۲ برابر بیماران بدون عفونت بود. میزان هزینه عفونت محل جراحی با سن بیمار، مدت زمان جراحی و مدت زمان بستری قبل از عفونت مرتبط بوده است.
نتیجهگیری: عفونت محل جراحی هزینه زیادی را به بیمار، بیمه سلامت و بیمارستان تحمیل می‌کند. بنابراین، مدیران بیمارستانها و سازمانهای بیمه سلامت باید مداخلاتی را برای کاهش عفونت‌های محل جراحی طراحی و اجرا کنند.
