فصلنامه دانشکده بهداشت و

---

بروماید در تمامی منابع آبی وجود دارد. این عنصر بعد از گندزدایی آب با عوامل اکسیدان، به برومات و ترکیبات خطرناک ارگانوهالوژنه تبدیل می شود و به این دلیل مهمترین ماده معدنی موجود در آب محسوب شده است. حذف این عنصر در عملیات مرسوم تصفیه آب امکان پذیر نیست. طی این تحقیق، مقایسه ای از عملکرد ستون های کربن فعال و دو نوع رزین (آنیونی-کاتیونی قوی و رزین آنیونی ضعیف) به منظور حذف بروماید از نمونه های آب سنتتیک و طبیعی صورت گرفت. در نمونه های سنتتیک، غلظت بروماید مورد استفاده در دامنه mg/l ۱۰-۱ و TDS در دامنه mg/l ۱۰۰۰-۲۵۰ بوده است. در بخش اول این تحقیق، کربن فعال ساخت کشور برای حذف بروماید از نمونه های سنتتیک مورد استفاده قرار گرفت. نتیجه حاصله نشان دهنده این مطلب است که GAC بهترین راندمان حذف بروماید را برای نمونه های آب با غلظت های بیشتر از ۱mg/l بروماید که TDS آأنها کمتر از ۱۰۰۰mg/l است، دارد. در مرحله دوم تحقیق، یک نمونه رزین آنیونی-کاتیونی قوی جهت حذف بروماید از آب مورد بررسی قرار گرفت. چه در مورد غلظت های اولیه کم و چه غلظت های بالای بروماید، حذف مناسب در تمامی TDSهای بررسی شده بطور بارز در ۵ دقیقه اول تماس، قابل ملاحظه است. در مرحله سوم از این تحقیق، یک نمونه رزین آنیونی ضعیف جهت حذف بروماید از آب بررسی شد. نتیجه حاصله نشان می دهد که عملکرد رزین آنیونی ضعیف در حذف بروماید از آب، بسیار مقبول و تامین غلظت های کمتر از ۰,۴mg/l می باشد که ظرف مدت زمانی کوتاه (کمتر از ۱۰ دقیقه) حاصل شده است. این نوع رزین همزمان تصفیه نسبتا مطلوبی را از لحاظ میزان TDS برای نمونه های آب نشان می دهد، اما برخلاف رزین قوی هیچگاه غلظت های نزدیک صفر حاصل نمی شود. در مرحله چهارم تحقیق چهار نمونه آب از منابع تامین کننده آب آشامیدنی قم از ستون های GAC، رزین آنیونی-کاتیونی قوی و رزین آنیونی ضعیف عبور داده شد. علیرغم بالا بودن TDS برای کلیه این نمونه ها، مشکلی از لحاظ حذف بروماید وجود نداشته و راندمان های حذف در ردیف حداقل ۵۰% و حداکثر نزدیک به ۱۰۰% بوده است.

---

زمینه و هدف: تست پاپ اسمیر، از بهترین روشهای غربالگری بیماریهای دهانه رحم به ویژه ضایعات بدخیم آن می باشد. مساله مهم، تهیه نمونه با کیفیت مناسب است. کیفیت نامناسب نمونه پاپ اسمیر، در برخی موارد پاتولوژیست پزشک و بیمار را سردرگم میکند. لذا تلاش در جهت تعیین بهترین وسیله نمونه گیری پاپ اسمیر، از سالها پیش آغاز شده و کماکان ادامه دارد. این تحقیق، مطالعه ای مقایسه ای بین سه روش نمونه گیری پاپ اسمیر می باشد. هدف از این مطالعه، مقایسه روش های تهیه نمونه پاپ اسمیر و ارایه بهترین روش بر اساس کیفیت مناسب تعریف شده برای نمونه است.

روش کار: طی یک مطالعه مقطعی از ۶۰۰ خانم مراجعه کننده به یک کلینیک خصوصی زنان (کاشان) که واجد شرایط نمونه گیری بودند، تست پاپ اسمیر به سه روش (سواب- اسپچولا)، (سیتوبرس- اسپچولا) و (اسپچولا به تنهایی) اخذ شد. هر روش به صورت تصادفی و به ترتیب پذیرش افراد، روی ۲۰۰ نفر اعمال گردید. تفسیر لامها به صورت همگون، توسط پاتولوژیست و به طریق ناآگاه (Blind) انجام شد. در نهایت، کیفیت اسمیر به صورت مناسب و نامناسب اعلام گردید.

نتایج: از میان ۲۰۰ مورد نمونه گیری به روش (سواب- اسپچولا)، ۱۵۰ مورد (۷۵ درصد) اسمیر با کیفیت مناسب و ۵۰ مورد (۲۵ درصد) اسمیر با کیفیت نا مناسب حاصل شد. از میان ۲۰۰ مورد نمونه گیری به روش (سیتوبرس- اسپچولا)، ۱۸۸ مورد (۹۴ درصد) اسمیر با کیفیت مناسب و ۱۲ مورد (۶ درصد) اسمیر با کیفیت نامناسب به دست آمد و بالاخره این که از میان ۲۰۰ مورد نمونه گیری به روش (اسپچولا به تنهایی)، ۱۷۶ مورد (۸۸ درصد) اسمیر با کیفیت نامناسب و ۲۴ مورد (۱۲ درصد) اسمیر با کیفیت نامناسب حاصل گشت. تفاوت بین نسبت کیفیت پاپ اسمیر در دو روش نمونه گیری سواب اسپچولا و اسپچولا (P=۰,۰۰۱۳)، سواب اسپچولا و سیتوبرس اسپچولا (P<۰.۰۰۰۱) و اسپچولا (P<۰.۰۳۶) معنی دار بود.

نتیجه گیری: نتایج این تحقیق نشان داد که (سیتوبرس) در مقایسه با سایر روش ها، بالاترین میزان اسمیر با کیفیت مناسب را در اختیار می گذارند. بنابراین لازم است تا مزایای استفاده از سیتوبرس، همراه با نحوه کاربرد آن، هر چه بیشتر در سطح سیستم بهداشتی درمانی کشور بیان شود تا علاوه بر غربالگری مطلوبتر بیماری های سرویکس، جوانب اقتصادی و فرهنگی مساله نیز ملحوظ گردد.

---

زمینه و هدف: ۴،۲- دی کلروفنل ترکیبی است که طی برخی از فرایندهای صنعتی و همچنین ضدعفونی آبهای آلوده به ترکیبات فنلی، ایجاد می شود و به علت سمیت و بوی شدیدی که دارد مشکل تخلیه آن به محیط زیست و ورود آن به آب آشامیدنی از اهمیت زیادی برخوردار است . لازم به ذکر است که با روشهای معمول تصفیه آب و فاضلاب نمی توان این ماده را که بسیار محلول است و قابل تجزیه بیولوژیکی نیست از آب جدا نمود، و همچنین راهکارهای پیشگیری از ایجاد این آلاینده نیز تاکنون راهگشا نبوده است.

روش کار: در این مطالعه از یکی از فرایندهای اکسیداسیون پیشرفته بنام فنتون جهت تجزیه ۴،۲- دی کلروفنل استفاده شده است. این روش بر مبنای استفاده همزمان از آب اکسیژنه و محلول سولفات فرو می باشد.

نتایج: بررسی تاثیر غلظتهای مختلف از آب اکسیژنه و یون آهن (II) به عنوان عوامل اکسید کننده نشان داد با افزایش غلظت آب اکسیژنه از۵۰ به۱۰۰ میلی گرم در لیتر پس از زمان اکسیداسیون ۶۰ دقیقه، درصــد حذف مواد آلی (اکسیژن مورد نیاز شیمیایی) (Chemical Oxygen Demand)محلول ۵۰ میِلی گرم در لیِتر۴،۲-دی کلرو فنل از ۶۵% به ۸۵% قابل افزایش است. اثر غلظتهای مختلف یون آهن در سرعت انجام واکنشهای اکسیداسیون نیز مورد بررسی قرار گرفت و مشخص گردید با افزایش غلظت این یون سرعت واکنش به شدت افزایش می یابد به طوریکه نتایج حاصل از آزمایش ها نشان دادند با استفاده از غلظت ثابت ۱۰۰ میلی گرم در لیتر آب اکسیژنه، آهن در غلظت ۵ میلی گرم در لیتر می تواند اکسیژن مورد نیاز شیمیایی را تا ۶۰% طی یک ساعت تماس کاهش دهد و چنانجه غلظت آهن سه برابر افزایش داده شود این زمان می تواند به ۱۰دقیقه تنزل یابد. همچنین مشخص گردید اکسیداسیون محلولهای حاوی ۴،۲- دی کلروفنل به کمک فنتون بر قابلیت تجزیه بیولوژیک آنها اثر مثبت دارد و با استفاده از فنتون ، ۴،۲- دی کلروفنل موجود در محلولهای مورد نظر به محصولات میانی با قابلیت تجزیه بیولوژیکی بیشتر (نسبت کمتر اکسیژن مورد نیاز شیمیایی به اکسیژن مورد نیاز بیوشیمیایی) تبدیل می گردد .

نتیجه گیری: پیش تصفیه فاضلاب با معرف فنتون می تواند در زمان کوتاه، تجزیه پذیری زیستی دی کلروفنل و احیاناً ترکیبات مشابه را به نحو مطلوب بهبود بخشد.

---

زمینه و هدف: تخلیه فاضلابهای صنایع شوینده و پاک کننده به محیط زیست بدلیل خصوصیات فیزیکوشیمیایی ویژه ای که دارند زیانهای جبران ناپذیری را بهمراه خواهد داشت از طرفی فاضلاب این صنایع از قدرت تصفیه پذیری بیولوژیکی پایین بعلت پایین بودن نسبت BOD۵/COD برخوردار است امروزه فرآیند اکسیداسیون پیشرفته یکی از کارآترین وفرآیند های بکار گرفته شده برای تصفیه این فاضلابها بشمار می رود. هدف از این تحقیق حذف دترجنت آنیونیک، حذف COD و افزایش نسبت BOD/COD این فاضلابها با استفاده از روش اکسیداسیون پیشرفته (فرآیند فنتون ) می باشد.
روش کار: این تحقیق یک مطالعه تجربی - آزمایشگاهی می باشد. کارخانه پاکسان به عنوان محل نمونه برداری فاضلاب انتخاب و ۳۰ نمونه مرکب از پساب آن برداشت و از نظر پارامترهای فیزیکوشیمیایی (T, pH , BOD , MBAS , COD) مورد بررسی قرار گرفتند. اکسیداسیون در سیستم بسته در pH ثابت ۳ و دمای ۲۵ درجه سانتیگراد در زمان ۶۰ دقیقه با پنج غلظت مختلف H۲O۲ و سولفات آهن انجام گرفت، سپس برای آنالیز اثر H۲O۲ و Fe+۲ بر کارآیی حذف MBAS , COD و BOD از آزمون ANOVA یک طرفه استفاده گردید.
نتایج: نتایج نشان می دهد غلظت COD از ۶۲۵۶ تا ۱۳۰۴۰ میلی گرم در لیتر، BOD۵ از ۲۴۵۹ تا ۳۲۰۰ میلی گرم در لیتر و غلظت MBAS در طول دوره مطالعه از ۲۴۵ میلیگرم در لیتر تا ۱۱۲۰ میلی گرم در لیتر متغیر و نسبت BOD۵/COD برابر ۰۹/۰۳۴/۰ می باشد. راندمان حذف MBAS با غلظت اولیه ۴۷۰ میلیگرم در لیتر در بالاترین غلظت H۲O۲ برابر ۱۸۰۰ و یون فرو برابر ۳۴۰ میلی گرم در لیتر بیش از ۴۰ درصد در زمان ۶۰ دقیقه می باشد، COD از ۸۷۵۰ میلی گرم در لیتر به ۵۹۹۸ میلیگرم در لیتر کاهش داشت و نسبت BOD۵/COD در نمونه های واقعی از ۳۳۴/۰ به ۳۴۰/۰ بهبود یافت (۰۵/۰p<) .
نتیجه گیری: فاضلاب این صنعت دارای مشخصات کیفی با دامنه تغییرات وسیع و بار آلی می باشد و به علت داشتن غلظت بالای مواد کف کننده که نفوذ اکسیژن در فاضلاب را کاهش می دهند و وجود ترکیبات مقاوم به تجزیه بیولوژیکی ، بطور مناسب بوسیله سیستم های متداول بیولوژیکی تصفیه نمی شوند لذا روش مناسب برای تصفیه این گونه فاضلابها باید علاوه بر کاهش بار آلی و افزایش نسبت BOD۵‌/COD مواد کفزا را نیز حذف نماید فرآیند اکسیداسیون پیشرفته یکی از کارآترین فرآیندها برای تصفیه این فاضلابها بشمار می رود.

---

زمینه و هدف: متیل ترشیری بوتیل اتر (MTBE) یک ماده اکسیرژن دار افزودنی به سوخت می باشد که بعنوان جایگزین تترااتیل سرب جهت کاهش آلاینده های خروجی از اگزوز اتومبیل ها استفاده می شود. این ماده شیمیایی آلی در آبهای مناطقی که ریخت و پاش بنزین در آنها صورت می گیرد به وضوح دیده می شود. این تحقیق با هدف امکان بررسی حذف MTBE از آب آشامیدنی در نقطه مصرف با استفاده از فرآیند جذب به کمک کربن فعال دانه ای ایرانی انجام گرفته است.
روش کار: از بستر کربن فعال دانه ای ایرانی جهت حذف MTBE از آب آشامیدنی در نقطه مصرف استفاده شده است. غلظت های تهیه شده از MTBE در آب که بصورت مصنوعی ساخته شده است ppb۵۰ و ppb۱۰۰ می باشد. همچنین اثر کلروفرم در غلظت ppb۱۰۰ و کلر باقیمانده در دو غلظت ۲/۰ و ۵/۰ میلیگرم بر لیتر بر حذف MTBE از آب مورد بررسی قرار گرفت.
نتایج: ستون فوق قادر است ۳۷۵ لیتر آب حاوی MTBE با غلظت ppb۵۰، کلروفرم ppb۱۰۰ و با کلر باقیمانده ppm۲/۰ را تصفیه نماید در صورتی که میزان کلر باقیمانده به ppm۵/۰ افزایش یابد، میزان آب تصفیه شده برابر ۳۳۵ لیتر می باشد. همچنین ستون قادر است ۱۹۵ لیتر آب حاوی MTBE با غلظت ppb۱۰۰، کلروفرم ppb۱۰۰ و کلر باقیمانده ppm۲/۰ را در حالتی که میزان MTBE خروجی کمتر از استاندارد مورد نظر است، تصفیه نماید.
نتیجه گیری: در این تحقیق مشخص شد که کلر باقیمانده و کلروفرم باعث اشغال محلهای فعال کربن و در نتیجه کاهش ظرفیت جذب MTBE می گردد. علاوه بر این تمایل کربن فعال در جذب کلر باقیمانده و کلروفرم بیشتر از MTBE می باشد.

 

---

زمینه و هدف

اپیدمیولوژیک مختلف انجام گرفته، به اثبات رسیده است

ذرات معلق زیاد بوده است، موارد پذیرش افرادی که دچار مشکلات قلبی‐ عروقی و تنفسی شده بوده اند، بیشتر بوده است

سایر اثرات مربوط به ذرات معلق مثل تأثیر در گرمایش جهانی، تخریب اموال، اثر بر گیاهان و اینکه مشکلات ناشی از ذرات یکی از

مسائل و مشکلات جهانی است، بنابراین در این مطالعه، غلظت اجزای مختلف ذرات معلق هوا مورد اندازه گیری قرار گرفت

: وجود ارتباط بین ذرات معلق هوا و بیماری های قلبی‐عروقی و تنفسی در اواسط قرن اخیر به وسیله ی مطالعات. بطوریکه شواهد نشان داده است که در روزهایی که آلودگی هوای ناشی از. با توجه به.

در دو ایستگاه مختلف در بین ماه های بهمن ۱۳۸۵ تا خرداد

روش کار: در این مطالعه، غلظت ذرات معلق ( ۱۰

۸۵

زیادی روزانه زمان خود را سپری کرده و حجم بالایی از هوای آلوده را استنشاق می کنند، ضمن اینکه مراکز علمی مهمی

تهران

ایستگاه ها نیز در نزدیکی پل نصر

) اندازه گیری شد. یکی از این ایستگاه ها در حوالی میدان انقلاب بود (ایستگاه شماره ی ۱) که در آن افراد /۱۱/۱۵ ‐ ۸۶/۳/۲۷ ) ۱۳۸۶(مثل دانشگاه) نیز در آن واقع شده است بنابراین اندازه گیری میزان آلاینده ها در این نقطه از اهمیت خاصی برخوردار است. یکی دیگر از(گیشا) قرار داشت که یکی از بزرگراه های اصلی شهر تهران (بزرگراه شهید چمران) از آن عبور می کند

(

۴ عصر

مورد انداز هگیری قرار گرفت

ایستگاه شمار هی ۲). در بین تاریخ های ذکر شده، غلظت ذرات معلق مورد نظر در فواصل زمانی مشخص (هر ۳روز یک بار) و در دو) به وسیله ی ‐ ۹ صبح) و یکی هم در زمان پیک ترافیک عصرگاهی ( ۶ ‐ نوبت مختلف یکی در زمان پیک ترافیک صبحگاهی ( ۱۱. (Environmental Dust Monitor) GRIMM دستگاه قابل حمل پایش ذرات مدل ۱۰۷

روی داده های حاصل از ایستگا ههای نمونه برداری همزمان، گویای وجود اختلاف معنی دار

نتایج: نتایج آنالیز واریانس بین غلظت های اندازه گیری شده در دو ایستگاه مختلف نمونه برداری بود. در این بررسی مشخص شد که میانگین غلظت (p<۰/۰۵)

۲۶ بوده و برای

/۸۹ μg/m ۴۴ و ۳ /۴۶ μg/m۳، ۷۷/۶۷ μg/m در ایستگاه شماره ی ۱ به ترتیب برابر ۳ PM و ۱ PM۲/۵ ، PM روزانه ی ۱۰

در ایستگاه شمار هی ۲ به ترتیب برابر

PM و ۱ PM۲/۵ ، PM۱۰ ۱۹ بود. /۱۲ μg/m ۲۸ و ۳ /۱۵ μg/m۳، ۵۵/۳۱ μg/m۳

(

نتیجه گیری: مقادیر اندازه گیری شده در هر دو ایستگاه نمونه برداری، کمتر از استانداردهای اولیه (روزانه) ملی هوای آزادEPA می باشد ولی بر اساس استاندارد (روزانه) جدید (PM۲/ و ۱۹۹۹ (برای ۵ (PM وضع شده در سا لهای ۱۹۸۷ (برای ۱۰ USEPA

%

نیز برای این دو ایستگاه محاسبه شد و مشاهده شد که برای

۱۰ درصد موارد کیفیت هوا غیر بهداشتی بوده است

آلاینده ی مسئول بوده است

در سال ۲۰۰۶ وضع شده است، مقادیر اندازه گیری شده برای ایستگاه شمار ه ی ۱ ، در ۶۷ % نمونه ها و برای ایستگاه شماره ی ۲ در ۲۵(AQI) نمونه ها بیشتر از حد استاندارد بود. ضمن اینکه شاخص کیفیت هوا. در ایستگاه / ایستگاه شماره ی ۱ ، در ۳۲ درصد موارد و برای ایستگاه شماره ی ۲، در ۵. PM۲/ شماره ی ۱، تقریبًا در ۸۷ درصد موارد و در ایستگاه شماره ی ۲ ، در ۸۲ درصد موارد ۵

که

NAAQS)

(ANOVA)

( PM و ۱ PM۲/۵ ، PM

---

زمینه و هدف : مواد آلی طبیعی  که بر اساس کربن آلی اندازه‌گیری می‌شوند، بواسطه واکنش با کلر موجب تشکیل فرآورده های فرعی گندزدایی ((DBPs (Disinfection By-Products ) می‌گردند که سرطان‌زایی بعضی از این فرآورده های فرعی گندزدایی به اثبات رسیده است. فرآیند‌های متداول تصفیه آب قادر به حذف کامل مواد آلی طبیعی در آب نمی‌باشند. در نتیجه علاوه بر تشکیل فرآورده‌های فرعی گندزدایی، با ورود به شبکه توزیع آب موجب رشد مجدد میکروارگانیسم‌ها و ایجاد طعم و بو نامطبوع و مشکلات ویژه می‌گردند. لذا هدف از این مطالعه تعیین غلظت کربن آلی و پتانسیل تشکیل فرآورده‌های جانبی گندزدایی در شبکه توزیع آب شرب تهران در برخی‌ مواقع سال می‌باشد.

روش کار:  عمل نمونه برداری در طی شش ماه متوالی (شهریور تا بهمن سال ۱۳۸۵ ) و هر ماه یک نمونه طبق روش استاندارد از چهار نقطه از ‌شبکه ‌توزیع آب شرب تهران انجام گردید. به علت بروز مشکلات امکان نمونه‌برداری در ما‌ه‌های گرم سال نبوده‌ است. نمونه‌ها از نظر pH ، UV_۲۵۴(جذب نور فرابنفش درطول موج ۲۵۴ نانومتر) ، EC ، DOC و SUVA  مورد آنالیز قرار گرفتند.DOC و UV_۲۵۴ به ترتیب توسط دستگاه TOC آنالایزر و اسپکتروفتومتر اندازه گیری شدند.SUVA از نسبت UV_۲۵۴  وDOC محاسبه شد.

نتایج : نتایج اندازه‌گیری غلظت کر‌بن آ‌لی محلول در چهار نقطه از ‌شبکه ‌توزیع آب شرب تهران نشان داد ‌که غلظت آنها در تمام نمونه ‌کمتر از ۷/۰ میلی‌گرم در‌لیتر بوده است. حداقل و ‌حداکثر غلظت کر‌بن آ‌لی محلو‌ل به ‌ترتیب ۱۲/۰و ۶۸۷/۰ میلی‌گرم در‌لیتر بود. همچنین میانگین غلظت۱۴/۰ ± ۳/۰ میلی‌گرم در‌لیتر بود. میانگین مقدار پارامترSUVA حدود۷/۰ ± ۳/۱ بود. غلظت کر‌بن آ‌لی محلول در ‌شبکه ‌توزیع از تغییرات‌ زمانی‌ خاصی‌ پیروی نمی‌نمایند.

نتیجه‌گیری: از نتایج می توان استنباط نمود که تصفیه‌خانه‌های آب تهران قادر به حذف کامل مواد آلی نمی‌باشند. مقدار پارامترSUVA دلالت بر آن دارد ‌که تصفیه‌خانه‌های تهران قادر هستند ‌که بخش اعظم مواد آب‌گریز را حذف نمایند.‌ بنابراین احتمال تشکیل هالواستیک اسیدها بیش از تری‌هالومتانها می‌باشد.

---

زمینه و هدف: این تحقیق با هدف بررسی امکان افزایش کارآیی سیستم تصفیه‌ی فاضلاب کارخانه‌ی صنایع لبنی پگاه فارس و ارایه‌ی راهکار مناسب جهت ارتقای آن در سال ۱۳۸۶-۱۳۸۵ انجام گرفت. سامانه‌ی مورد استفاده برای تصفیه‌ی فاضلاب این کارخانه از نوع بی‌هوازی- هوازی متوالی است که در آن از برکه‌های تثبیت بی‌هوازی و لجن فعال متعارف و هوادهی گسترده استفاده شده است. این تصفیه‌خانه به دلیل توسعه‌ی نامناسب و عدم راهبری صحیح، استانداردهای خروجی مورد نیاز جهت دفع به زمین‌های کشاورزی را تأمین نمی‌کرد.

روش کار: جهت رفع مشکلات فوق و بوی بد ناشی از آن، اصلاحاتی همچون تغییر در ورودی و خروجی برکه‌ها و تنظیم نسبت غذا به زیست یاخته (F/M) در فرآیند لجن فعال و تبدیل لجن فعال متعارف به لجن فعال با تغذیه‌ی مرحله‌ای، صورت گرفت و بازده تصفیه خانه قبل و بعد از انجام تغییرات مورد بررسی و آزمایش قرار گرفت.

نتایج: در نتیجه‌ی این تغییرات بازده حذف اکسیژن مورد نیاز شیمیایی(COD)، اکسیژن مورد نیاز زیست شیمیایی(BOD_۵)، مجموع ذرات جامد معلق(TSS)، مجموع ذرات جامد محلول (TDS) و مجموع کلی‌فرم‌ها و کلی‌فرم‌های مدفوعی به ترتیب از ۴۲/۸۲، ۸۷/۸۶، ۱۸/۶۴، ۲۳/۲۰، ۵۶/۵۴ و ۸۷/۵۰ به ۳۴/۹۷، ۶۱/۹۸، ۴/۹۰، ۴۷/۲۸، ۰۹/۹۰ و ۹۵/۸۹ درصد افزایش یافت.

نتیجه گیری: نتایج آزمایش‌های انجام گرفته نشان دهنده‌ی افزایش بازده تصفیه‌خانه بعد از اصلاح سامانه می‌باشد. همچنین مشاهده شد که کارآیی سامانه‌ی لجن فعال تغذیه‌ی مرحله‌ای و سامانه‌ی لجن فعال هوادهی گسترده در کاهش پارامترهای مورد بررسی در این تحقیق مشابه می‌باشد و استفاده از هوادهی گسترده در این تصفیه‌خانه، عملاً باعث اتلاف انرژی و هزینه می‌ شود.

---

  زمینه و هدف: کلروفنلها در زمره آلاینده هایی سمی آلی اسیدی و دارای اولویت می­باشند. یکی از بهترین روشهای حذف کلروفنلها، استفاده از جاذبهای مختلف می­باشد. در این تحقیق کارایی حذف اورتوکلروفنل به عنوان یکی از معمول ترین آلاینده­های آلی محیط های آبی با روش جذب بر روی خاکستر فرار فعال شده بررسی گردید. 

  روش­کار: در این تحقیق تجربی خاکستر فرار تهیه شده از نیروگاه زرند کرمان، توسط اسید سولفوریک فعال گردید. عوامل موثر در فرآیند فعال­سازی جاذب شامل دما، زمان، مقدار و غلظت اسید و همچنین عوامل تاثیرگذار در فرآیند جذب برای شرایط بهینه تنظیم شد. آزمایش­ها بر روی پساب واقعی کارخانه زغال شویی زرند نیز انجام گرفت. داده ها توسط نرم افزار SPSS تحلیل گردید.

  نتایج: فعال­سازی جاذب در شرایط بهینه زمان ۵ ساعت، غلظت اسید ۸/۱مولار، دمای C ˚ ۲ ± ۲۹ و نسبت اسید به خاکستر فرار برابر با ۷ انجام گرفت. بازده حذف اورتوکلروفنل در پساب کارخانه زغالشویی زرند در شرایط بهینه pH) ۲، مقدار ۱ گرم جاذب در زمان ۳ ساعت) برابر ۴/۸۴% بود.

  نتیجه گیری : علاوه بر بالا بودن بازده جذب اورتوکلروفنل چون فعال سازی جاذب نیاز به فن آوری پیچیده نداشته و هزینه بر نبوده می­توان از جاذب مذکور برای حذف این آلاینده از پساب صنابع استفاده نمود.